06/10/23 - Gelderlander - Alleen maar lof
Nabestaanden smeken om behoud hospice: ‘Mijn vrouw Loes (40) stierf daar en het was één van de rijkste ervaringen van mijn leven’
De hond mocht ‘op bed bij papa’, er werd op het laatste moment nog verse runderbouillon getrokken en na de dood speelde een harpist troostende tonen. De Gelderlander kreeg veel bezorgde reacties op de dreigende sluiting van Rozenheuvel in Rozendaal, het op één na oudste hospice van Nederland.
Francine Wildenborg 09-10-23, 07:30 (de Gelderlander)
De crux: Rozenheuvel is uniek, heeft in tegenstelling tot andere highcare-hospices géén verpleeghuissfeer - ondanks dat er wel 24/7 verpleegkundige zorg is - en de medewerkers en vele vrijwilligers maken de laatste weken, dagen en uren tot ‘iets heel moois’. En dus: houd deze bijzondere voorziening alsjeblieft open, klinkt het.
Wido Bosch (49) verloor zijn vrouw Loes in 2016 toen zij nog maar 40 was. Ze waren net in hun droomhuis in De Steeg getrokken met hun zoon van 10 en dochter van 9 toen Loes een knobbeltje in haar borst ontdekte. Ze onderging behandelingen, leek schoon, maar een paar jaar later was de kanker terug als nooit tevoren.
De zorg uit handen durven geven
Bosch verzorgde Loes thuis, inclusief tilliften en al. ,,Maar het werd te zwaar. En ook voor de kinderen was het lastig thuis, al die hulpverleners over de vloer. Ze trokken zich steeds meer terug op hun kamers.”Toen kwam Rozenheuvel in beeld. De zorg was ‘geweldig’, zegt Bosch, die dat voor het eerst uit handen durfde te geven. Loes verbleef twee keer in het hospice. ,,Na een verblijf van vier maanden in het najaar van 2015 knapte ze wonderwel wat op en ging naar huis. In februari gaf haar oncoloog haar nog enkele weken en ging ze terug naar het hospice.”
Maar ze ‘overleed maar niet’, vertelt haar man over die tijd. ,,Ik heb het wel geprobeerd, zei ze dan glimlachend, maar ‘doodgaan is niet makkelijk.’’’, herinnert hij zich. ,,Weet je wat bijzonder was: ondanks alle fysieke ongemakken was ze nog zo gelukkig en zo blij daar in Rozenheuvel. Dat zei ze elke dag.”
De andere hospices die ik ken, zijn kil en afstandelijk. Daar wil je niet dood gevonden worden
Wido Bosch
Wido Bosch kent ook wel andere hospices. ,,Die voelden veel afstandelijker. Daar wil je niet dood gevonden worden. Letterlijk. Nee, Rozenheuvel is anders. Er zit ziel in. De energie is goed. Je kunt als naaste alles loslaten, zodat er ruimte is voor het contact, voor het afscheid nemen. Terugkijkend kan ik zeggen dat dit is één van de rijkste ervaringen in mijn leven is geweest. Rozenheuvel moet openblijven.”
Bosch heeft zijn zorgen geuit naar het Leger des Heils en zijn hulp aangeboden. ,, Als voormalig ondernemer met een breed netwerk – ook in de zorg – wil ik graag kijken wat ik kan betekenen.”
‘Ik hoop dat ik hier nog een tijdje mag blijven’
Ook Jenny Steenbergen (77) uit Velp kijkt met een warm gevoel terug op het verblijf van haar man Anne in Rozenheuvel, al wilde ze aanvankelijk niet dat hij naar het hospice zou gaan. ,,Het voelde verschrikkelijk, als verraad. Maar ik kon het niet meer aan thuis, hij was zo ziek: longvlieskanker. Vooral de nachten waren zwaar, ik deed geen oog dicht, bij elk geluidje dacht ik dat het mis was. En bovendien had ik zelf gezondheidsproblemen na een openhartoperatie.”
Waar gaat het over?
Hospice Rozenheuvel dreigt te sluiten, blijkt uit een noodkreet van personeel. Het op één na oudste hospice van Nederland is eigendom van het Leger des Heils. Die organisatie trekt de ‘financiële haalbaarheid’ van het hospice in twijfel, blijkt uit een recent rapport, en vraagt zich af of het hospice - het enige hospice dat het Leger des Heils runt - wel past bij hun primaire doelgroep: dak- en thuislozen en verslaafden.
Veel organisaties en belanghebbenden maken zich ernstig zorgen over de sluiting. Weliswaar zijn er redelijk veel hospices in de regio, zogenoemde bijna-thuishuizen, maar slechts vier highcare-hospices - Rozendaal, Arnhem, Bemmel, Zevenaar - waar 24/7 verpleegkundige zorg beschikbaar is, naast verpleegkundigen ook de acht huisartsen uit Velp. Zij zeggen ‘geen idee te hebben’ waar terminale patiënten die niet meer thuis kunnen zijn, heen moeten als Rozenheuvel sluit.
Bij aankomst in Rozenheuvel vielen alle bezwaren weg. ,,Er kwam zoveel rust, niet meer al die hulpverleners en steeds weer andere gezichten in huis. Alle zorg was voorhanden, ook een morfinepompje. Ik sliep weer. Mijn man zei: ik hoop dat ik hier nog een tijdje mag blijven.” Helaas werd het slechts een week, zegt Steenbergen. De harpiste die na het overlijden speelde en zong, staat haar nog levendig bij. ,,Dat was zo mooi, troostend.”
Twee slokjes echte bouillon
Misschien wel het meest bijzondere van Rozenheuvel: de aandacht van de meer dan honderd vrijwilligers die het hospice telt. Steenbergen: ,,Mijn man at en dronk nauwelijks meer, maar hij had plots trek in bouillon. Niet zo’n zakje, maar échte bouillon. De kookvrijwilligers gingen naar de Albert Heijn om vervolgens verse rundvleesbouillon te trekken. Mijn man dronk er maar twee slokken van, maar wat heeft het hem gesmaakt.”
Als dit door een commerciële partij wordt overgenomen verdwijnt dat aanbod en komt er vast een of andere catering
Cees van der Miessen, Kookvrijwilliger
Cees van der Miessen is al twaalf jaar één van de ruim vijftig kookvrijwilligers. ,,We vragen elke dag waar mensen zin in hebben en maken dat dan.” Hij kan niet geloven dat Rozenheuvel op omvallen staat. ,,Alles kan hier: de kat of hond mee, naar de kapper of de pedicure. Als dit door een commerciële partij wordt overgenomen verdwijnt dat aanbod en komt er vast een of andere catering.”
Takje lavendel
De details maken het verschil. Zo mocht de hond van Caroline Waanders net als anders ‘op bed springen bij papa’ en legde een vrijwilliger een takje lavendel op het kussen van Frank van der Schoot uit Oosterbeek, vertelt zijn weduwe Anne-Marie. ,,Omdat hij in ademnood was. Toen ik samen met de verzorgers hem aflegde, plaatste ik nog een takje. Misschien klinkt het stom, maar het hielp mij zo toen.”
Elk jaar komen Riens Boiten en zijn dochter nog bij Rozenheuvel op de sterfdag van hun vrouw en moeder Betty. Ze overleed in maart 2017. ,,We dachten dat ze griep had en zeven weken later was ze er niet meer. De twaalf dagen in Rozenheuvel waren zo bijzonder en de reden dat we haar sterfdag kunnen vieren. Daar in Rozendaal.”